Uzun bir aradan sonra, öğrencilerimizle yeniden buluştuk. Hasret bitti. Okul koridorlarında çocukların sesleri yankılanıyor. Çocuklar çok heyecanlı. Gözlerinde okula ve arkadaşlarına kavuşmuş olmanın ışıltısı var. Ortalama iki yıldır koronavirüsün etkisi altındayız. Hepimiz bu süreçten etkilendik. En çok etkilenen de okul dönemindeki çocuklarımız… Onların sağlığının korunması için okullarımızda hazırlıklar tamamlandı. Okul-aile iş birliği ile çocukların hem fiziksel hem de psikolojik sağlıklarını korumak bizim elimizde. Peki bunu nasıl yapacağız? Konuya başlamadan önce yaş dönemlerine göre çocuklarda zorlu yaşam olayları karşısında görülen tepkilerden bahsedelim.

5 yaş ve altındaki çocuklar

0-2 yaş arası bebekler, dünyada kötü bir şeyin olmakta olduğunu henüz anlayamazlar. Ancak anne-baba ve bakıcılarının üzüntü, stres ve kaygılarını fark ederler. Ebeveynleriyle birlikte benzer duygular yaşamaya ve göstermeye başlarlar. Ayrıca, bu dönemdeki çocuklar nedensiz yere ağlama, diğer insanlardan çekinmeye başlama, oyuncaklarıyla oynamama ya da önceden keyif aldıkları aktivitelerden uzaklaşma vb. gibi farklı davranışlar sergilerler. 3-5 yaş arasındaki çocuklar ise bir salgının olduğunu ve etkilerini genel olarak anlarlar. Ancak, yaşlarına özgü çocuk benmerkezciliği ve yüksek hayal gücü nedeniyle gördüklerini, duyduklarını ve yaşadıklarını abartma eğiliminde olabilirler ve bu süreçten yoğun bir şekilde etkilenirler. Yaşadıkları duyguları tam olarak ifade edemezler. Salgın haberleri yüzünden çok üzülür ya da kaygı yaşarlarsa değişime uyum sağlamakta sorun yaşarlar. Kendilerini daha iyi hissetmeleri, çoğu zaman çevrelerindeki yetişkinlere bağlıdır. Yetişkinlerin sakin, somut, net, içten tutum ve davranışları arttıkça kendilerini güvende hisseder ve çevrelerine olumlu uyum gösterirler.

6-11 yaş arası çocuklar

6-11 yaş arası çocuklar, bir salgının ne olduğunu ve insanları nasıl etkilendiğini çeşitli yönleriyle somut düzeyde anlarlar. Bu nedenle dışarıya çıkmaktan korkarlar ve arkadaşlarıyla vakit geçirmeyi bırakırlar. Kendilerinin ya da aile üyelerinden birinin zarar görebileceğine yönelik yoğun endişe yaşarlar. Bazı çocuklar herhangi bir neden olmaksızın öfkelenirler ve saldırganca davranırlar.  Bazı çocuklarda ise öz bakım becerilerinde gerileme olur ve ebeveynlerinin kendilerine yemek yedirmesini ya da kıyafetlerini giydirmesini isterler. Yetişkinlerin kendileriyle daha sık ilgilenmesi için ısrarcı olurlar.

12-18 yaş arası (ergenler)

12-18 yaş arasındaki ergenler, içinde bulundukları gelişimsel dönem nedeniyle bazı fiziksel ve duygusal değişimler geçirirler. Bu dönemde, salgına dair kaygı ile başa çıkmak onlar için zor olur. Bazı ergenler fiziksel ağrı ya da sancılardan şikâyet ederler. Çünkü onları, duygusal olarak gerçekten neyin rahatsız ettiğini belirleyemezler. Bir kısım gençte ise tütün, alkol ya da uyuşturucu madde kullanımı gibi riskli davranışlar gözlemlenir.

Aileye öneriler

• Çocuğunuza, ortak kullanım alanlarında bulunan eşyalara ve yüzeylere (servis ve toplu ulaşım araçlarındaki tutamaklar, kapı kolu, tırabzan, duvarlar vb.) dokunmaması ya da dokunması hâlinde elini yüzüne, ağzına, burnuna ve gözüne temas etmemesi gerektiğini anlatın. 
• Ellerini belirli aralıklarla sabun ve su ile yıkamasını, sabun ve suyun bulunmadığı durumlarda kolonya veya antiseptik madde ile temizlemesini söyleyin.  
• Maskesini uygun şekilde kullanmasını ve yanında yedek maske bulundurmasını sağlayın.
• Okul idaresinin belirlediği hijyen kurallarını öğrenerek bu kurallara uymasının öneminden bahsedin. 
• Okulda ve sosyal alanlarda sosyal mesafeye dikkat etmesini söyleyin.
• Arkadaşlarıyla yiyecek, içecek ve araç gereçlerini paylaşmamasını tembihleyin.

• Ayrıca dengeli ve sağlıklı beslenmesine, uyku düzenine özen gösterin.
• Sağlık durumunu takip edin.
• Yüksek ateş, öksürük ya da başka bir hastalık belirtisi varsa idareyi bilgilendirerek okuluna göndermeyin. Mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurun.
• Her gün temiz kıyafet ile okula gitmesini sağlayın.
• Çocuğun -mümkünse- kronik hastalığı olan ya da 65 yaş üzeri kişiler tarafından okula bırakılmamasına ve her gün aynı kişi tarafından okula bırakılıp alınmasına dikkat edin.  

Unutmayın! Salgının kontrol altına almak hepimizin elinde. Biz kurallara özen gösterelim ki çocuklarımız sağlıkla okullarına devam etsinler.