6. sezonu 28 ekimde gelecek olan Netflix dizisi Big Mouth neyi amaçlıyor? Yakın arkadaş olan komedyen Nick Kroll ve Family Guy'un senaristlerinden Andrew Goldberg'in imzasını taşıyor dizi. Ergenlik çağına gelen bir grup gencin büyüme hikayeleri, ergenliğin mucizevi ve korkutucu yönlerini tüm çıplaklığı ile ele alıyor. Her ne kadar ergenlere hitap ediyormuş gibi gözükse de dizi +18 yaş sınırı bulunan bir yetişkin animasyonu. Aslında bizi onların yaşadığı komik durumlarla eğlendirirken yaşadıkları -bizim de bir zamanlar yaşadığımız- sorunlar hakkında da bilgilendiriyor. Ahlakımız bozulmadan çabucak bazı yerleri geçersek ergenlere hangi konularda yardım etmemiz gerek görüyoruz.
Ergenlik üzerine
Çocukken dünyayla olan cam fanusumuzun yavaş yavaş çatlayıp ilk su almaya başladığı o dönem... Ebeveynlerin korkulu rüyası, kişilerin sancılarla dolu benliklerini keşfetme süreci... Ergenlik... Sanıldığı kadar korkunç mu? Elbette korkunç. Ancak hayatımızdaki en güzel dönemlerden birisi olmadı mı? Neye ilgimiz olduğunu bulmaya çalıştığımız, kendimize bir benlik, bir kimlik atamak için çırpınıp durduğumuz, marjinal olma çabamız ve aslında hepimizin başka başka çeşitlerde aynı oluşu... Evet; yazarken dahi ertelediğim asla konuşamadığımız o şey de vardı. Neydi o? Evet evet cinsellik!.. Vücudumuzu asıl keşfimiz, değişimler, hormonlar... Bu konuda asla kimsenin yardımcı olmayışı hakkında konuşmamız gerek.
Big Mouth, ergenlik sürecinin en başından başlayarak 12 yaşındaki bir grup gencin serüvenini anlatıyor. Bu serüvende ergenliği tanımlamak için yardımcı canavarlarımız var. Ergenliğin en temel belirtisi olan "hormon canavarları" ki kendileri çok marjinal, haylaz ve özünde iyi kimseler. "Utanç büyücüsü", kesinlikle en berbat olanları onlar bence. Herkes karşılaşmasa da onunla birlikte yaşamanın en zor olduğu "depresyon kedisi". Bir de ergenliğin olmazsa olmazı ve en tatlı detayı "aşk böceği" var.
Big Mouth ilk sezonunda çocukların hormon canavarları ile tanışmasını izliyoruz. Tabii tüm açıklığı ile ki bu da diziye bir yaş sınırı getiriyor. Ancak apaçık bir şekilde şunu da söylüyor: "Ergenlik bir anda geliyor ve kimse hiçbir şey bilmiyor." E yani ne yapacağız? Bizim için konuşmanın bu denli tabu olduğu cinselliği, bir de yeni ergenliğe girecek çocuklara anlatmak akıl alır şey değil ancak öğrenmiyor mu bu çocuk bunu? Tabii ki öğreniyor. Hem de yalan yanlış bir şekilde öğreniyor ve son derece tehlikeli bir durum bu. Çocuklar bunu internetten kontrolsüzce bir başlarına öğrenmemeli. Bir pedogog değilim tabii ki ancak doğru cinsel sağlık eğitiminin bir hak olduğunu ve tüm coğrafyalarda mevcut olması gerektiğini düşünüyorum. Bu bir tek cinsel ilişki nedir; o demek de değil tabii ki. Vücutta neler değişir? Neler doğaldır, neler değildir? Biyolojiyi sevmeli ve onu o şekilde kabul etmeliyiz.
İkinci domino taşımız utanç büyücüsü
Hakkında konuşmak dahi tüylerimi diken diken ediyor. Kendini sevmenin en zor olduğu ergenlik döneminde, değişen hormonları ile hırçınlaşan gençler utancı ve kendilerini suçlamayı öğreniyorlar. Bize kendimizi sevmemiz ve olduğu gibi kabul etmemiz de bu dönemde hiç anlatılmıyor. Ders çalışmamız ve başarılı olmamız sıkça öğütlenirken durmadan da yargılandığımız bir dönem ergenlik. Asi miyiz yoksa kabul görmek için çabalamaktansa 'beni böyle sev seveceksen' mi diyoruz? Kendimiz olduğumuz halimizi nasıl seveceğimizi bilmediğimizden bunun için bir örnek arayıp duruyoruz. "Beni nasıl seveceğimi bana göster. Beni her halimle sev ve bana da bunu öğret." Her birey ergenlikte öz şefkat ile çoktan tanışmış olmalı ki bu dönemi kendini geliştirmek için değerlendirebilsin ya da aman boş verin, herkes her an durmadan gelişmek zorunda değil.
Chapter 3, depresyon kedisi
Big Mouth izlerken "Utanç büyücüsü mü daha kötü yoksa bu meymenetsiz kedi mi?" diye düşünüp durdum ama bir cevap bulamadım. Tatlı dilli, güler yüzlü ve bir o kadar da ceylan gözlü olsa da asla ve asla dostumuz değil. Depresyon gelmeden kovulmalı ve kimse bu acımasız kediyle tanışmamalı. Tabii hayatta bu işlerin böyle işlemediğini, bu sözlerin Heidi'den çıktığını ben de biliyorum. Hayatta herkesin durumlara verdiği tepkinin farklı olduğunu da... Zaten başlı başına zor olan bu döneme bir de ailesel problemler, akran zorbalıkları gibi sorunlar da eklenince hayat iyice zorlaşıyor. Bu konuda da destek almanın gerekliliği ve normalliği üzerine ortak bir paydada buluşmalıyız. Hem ergenleri hem ebeveynleri hem de eğitimcileri de buna kabullendirmeliyiz.
Ve en güzeli, en özeli, en kıpır kıpır olanı… Karşınızda Aşk böceği!
Ergenlik aşkları, hayatımızda genelde kalıcı olmayan ama bizi en çok heyecanlandıran o şey. Kendimizi dahi tanımadığımız bu dönemde birini tanıyıp sevmek mümkün müdür? Muhtemelen aptalca hatalar yaparız. Bunca karmaşıklık içinde bir kaçış ve bir heyecandır ergenlik aşkı. Tüm gerçek sorunlarımızı unutur ve boş hayaller kurarız. Yine de güzeldir, hayatta bir daha sahip olamayacağımız bir gamsızlık içinde iliklerine kadar duygularımızı yaşarız. Tüm duygularımızı abarta abarta yaşayabilmek bence ergenliğin en mükemmel özelliği. Hüznü de öfkeyi de… Ama en güzeli sevgiyi anlamsızca abartmamız. Ne dramalar çıkar ne şovlar...
Hayatta anımsanacak güzel hatıralar olarak kalacaklardır, yaşarken farkında olmayız ancak güzeldirler işte. (Hatta uslu bir çocuk olursanız ergenlik aşkınızla hala birlikte olacak kadar şanslı bile olabilirsiniz.) Herkes için son derece olağan olan bu duygudan ergenleri uzaklaştırmak ve onları bunun yerine hayatını sadece çalışarak geçirmesi gerektiğine inandırmaya çalışmak sizce ise yarar mı? Hele ki böyle bir dönemde… Bunun yerine onlara böyle bir alan açmak ancak sınırlarını belirlemeleri gerektiğini anlatmak daha çok işe yaramaz mı? "Evet; kızım ödevlerini yaptıktan sonra düşünebilirsin o çocuğu."
Ergenler hayatlarına yeni katılan bu kimselerle tanışırken kendi çektiğimiz sancıları hatırlamamak elde değil. Hiçbir din, dil, ırk ayırt etmeksizin hepimize uğradılar. Hayatın bize en adil davrandığı andı ergenliğimiz. Arkadaşlık ilişkilerinin, kendini tanımanın ve sevmenin, vücudunu keşfetmenin, ailevi ilişkilerin… Hepsinin ne denli zor yollarla oluştuğunu biliyoruz ancak ebeveyn olunca veya çocuklarla iç içe olan eğitimciler, unutuluyor sanırım. Hatırlamalı, ergenleri ergen olarak kabul etmeli ve onlara da kabullendirmeliyiz. Hepsi doğal ve hepsi geçecek.
Tabii Big Mouth, bu şekilde kamu spotu gibi işlemiyor. Gayet mizah yönü yüksek ve biraz da müstehcen. İzlemesi oldukça keyifli, işleyen kafalardan çıktığı oldukça belli olan işlerden. 6. sezonun çıkış tarihi de yaklaşmışken biz önermiş olalım. İzleyeceklere iyi seyirler!
