TIME, her sene olduğu gibi bu sene de yıla damga vuran kişiyi belirledi. Nitekim bu sene pek de şaşırtmadı ve yılın kişisi herkesin beklediği gibi Elon Musk oldu. Uzay, Mars, Tesla, kripto eksenine bir de Twitter üzerindeki garip paylaşımlar eklenince kimileri için geleceği yaratan adam oldu; kimileri için de nefret sebebi... Ama her halükarda 2021 yılına ait evrensel bir albüm yapsak sanırım en çok Musk'ın fotoğraflarını görürüz. "Peki bu bir sene nasıl geçti?" biraz bakalım.

Mars'a çıkan adam

Musk çılgın bir girişimci dahi. Bundan 15 yıl evvel uzaydan bahsederken söyledikleri şu an kısmen gerçekleşiyor ve o şimdi Mars'ı istiyor. Uzayı fethetmek istiyor! Olası bir felakette dünyada sıkışıp kalmamak için Mars bir sığınak olabilir ona göre. Hatta insanlığı gezegenler arası yolculuğa davet ediyor. Ne saçma değil mi? Aynı 10 yıl evvel uzay için söyledikleri gibi... Bu sene uzaya gönderdiği mürettebat içinde belki bir Amerikan rüyasından önemli bir olgu vardı. Sian Proctor, 15 Eylül 2021 tarihinde bir uzay aracına pilotluk yapan ilk siyahi kadın oldu. Kardeş firma Tesla için yapılan ırkçılık suçlamaları arasında SpaceX, uzaya sadece roket fırlatmadı! Aynı zamanda ırkçılık ve cinsiyetçiliği de fırlattı.

Elon Musk yeteri kadar dahi mi bilemeyiz ama yeteri kadar zengin. Bu konudaki tek rakibi de Amazon'un kurucusu Jeff Bezos. Nitekim Bezos 2018 yılında elde ettiği zirvede uzun kalamadı. 2021 başlarken dengeli olan rekabet artık Elon Musk'un bariz üstünlüğüne dönüştü. Üstelik bu ekonomik üstünlükle kalmayıp NASA'ya da yansıdı. Amerika, Ay'a çıkma projesinin (Artemis projesi) ihalesini Bezos'un Blue Origin'ine değil Musk'un Spacex'ine verdi. Buna çok kızan Bezos dava açsa da Musk Twitter'dan durumu yeterince tiye aldı. Zenginlik yarışını kazanan Musk çok daha büyük bir rekabeti daha kazandı: Engellenemez itibar!.. Yani 2.9 milyar dolarlık bir projeden bahsediyorum; kavga çıkması normal. Şunu da merak ediyorum: Eğer uzaya biz çıksaydık ihale taşeronlara dağılır mıydı?

"Bir sonraki gerçekten büyük şey, Mars'ta kendi kendini idame ettiren bir şehir inşa etmek ve Dünya'nın hayvanlarını ve yaratıklarını oraya getirmek. Fütürist bir Nuh'un gemisi gibi. Yine de ikiden fazlasını getireceğiz - sadece iki tane olması biraz garip."

Elon Musk

Kriptoyu uçuran adam

Kendini Nuh'a benzeten Elon Musk sadece uçmuyor. Daha doğrusu hep uçuyor da roketle değil. Twitter'ı roketleri ile şenlendiren şahsı, kripto dünyasının da nabzını değiştirdi bir sene boyunca. Dogecoin gibi şaka mahiyetinde üretilen bir coin kendisinin twitleri ile zıplayıp durdu. Yerini buldu mu bilinmez. Zira kendisi Mars'a gerçekten giderse Dogecoin'i Mars'ın parası edecekmiş. Sorun şu ki kimisinde milyonlarca dogecoin olan biz sıradan insanların uzaya çıkacak doları yok! Ona da bir çözüm üretse keşke. Belki başka bir para... Mars lirası!..

“Beş yıl içinde Mars'a inmezsek şaşırırım”

Elon Musk

Uzaya çıkacak para olmadığı gibi yola çıkacak benzinin de ateş pahası olduğu ülkemizde, en önemli Musk projesi elbette Tesla. Uzay şimdilik uzak. Ama elektrikli araçlar, yakın geleceğin en önemli ulaşım aracı olacak. 2030 yılında birçok Avrupa ülkesinin yalnızca karbon sıfır araçlara yer vereceğini düşünürsek piyasanın üçte ikisini kaplayan Tesla'nın ne kadar önem arz ettiğini anlayabilirsiniz. Sene boyu ırkçılık ve otonom sürüşünün yetersizliği ile çalkalansa da Tesla, sektöre yön verdi. Geleneksel otomobil firmaları hala küçük çaplı üretimler yaparken Tesla, ilk üç çeyrekte tek başına 650 bine yakın elektrikli araç üretti. Son çeyrek açıklandığında bu sayının 1 milyona yaklaşması bekleniyor. Bu sene açıklanan Kantar raporuna göre Tesla, dünyanın en değerli otomobil (sadece elektrikli otomobil değil) markası! Yani Elon Musk, hem dünyanın hem de Mars'ın birleştirici gücü. Küçük bir not: Tesla'nın sattığı 1 milyon araç eğer benzinli olsaydı ömürleri dolana kadar yayacakları karbon 40 milyon metrik tondan fazla olurdu. Dünyayı arabalarla ısıtmak gibi bir şey...

Dünyayı kurtaran adam

Birleştirici olmak yanında ekolojik denge de dünya için önemli kılıyor Elon Musk'ı. Çünkü elektrikli araçlar dünyanın karbon emisyonunu azaltırken roketler de dünya nüfusunu azaltacak belki de... En azından Musk öyle diyor.

Bu seneki en fiyasko olay ise insansı robot sunumu idi. Bunca çarpıcı girişimin yanına gelebilecek en saçma sunumlardan biri olan proje muadillerine göre komik sayılabilecek kadar kötü tanıtıldı. Hatta tam olarak ne tanıtıldı derseniz şunu söyleyebilirim: Bir adet dansçı ve slayt şov! Musk için bile fazla garipti. Yani anlattığım diğer Musk işleri yanında -sanırım- yılın kişisi olmasına hiç etkisi olmayan bu robot, şimdilik sadece komik.

Özetle Elon Musk 3 önemli şey yaptı. Uzaya çıkmak, dünyayı korumak ve kapitalizme alternatif oluşturmak... İşte bu son kısım çok tehlikeli. Çünkü biliyoruz ki kapitalizm, dünyadan da uzaydan da tehlikeli ve dalgalı. Mars'a Nuh'un gemisini taşımak bile daha kolay. Ne dersiniz? Musk önümüzdeki 10 senede Mars'ta mı olacak yoksa dünyanın en zengini listesinin tepesinde mi?