Aşk-ı Memnu hayranlarının merakla ve sabırsızlıkla beklediği Bihter Prime Video kütüphanesinde yerini aldı. "Büyük beklentiler büyük hayal kırıklıkları yaratır" sözü Bihter için de geçerli oldu mu?
Aşk-ı Memnu çoğu eleştirmene göre Halit Ziya Uşaklıgil'in en başarılı romanı olarak kabul edilir. Ayrıca yazarın en ilgi gören romanıdır. 1900 yılında yazılan eser yazarın ustalık döneminde kaleme alınmıştır. Burada bir parantez açmakta fayda var. Yazara göre en iyi romanı ise Kırık Hayatlar'dır. Aşk-ı Memnu konu olarak kimine göre yasak aşkı barındırır. Kimine göre ise yapılan yanlış evliliklere ve onların doğurduğu kötü sonuçlara parmak basar. Kimine göre ise toplumsal bozulmalara dikkat çeker. Burada Halit Ziya sağ olup kadın programlarını görse daha neler yazardı diye düşünmeden edemiyoruz. Şayet o programlara ne Aşk-ı Memnu'lar konu ediliyor malumunuz.
Eskimeyen Eser Aşk-ı Memnu
Roman için bazı okurlar Bihter'i ön planda bazı okurlar ise Nihal'i ön planda görür. Bu enstrüman çalan birinin şarkı içinde ona yoğunlaşmasına benziyor. Halit Ziya Uşaklıgil romanları hakkında konuşmayı sevmeyen bir yazar olduğundan bu soruların cevabı muallakta kalıyor. Filmde ise ön plana isimden de anlaşıldığı üzere Bihter çıkıyor.
Kitabın çeşitli zamanlarda filmleri ve dizileri beyaz perdeye aktarılmış. 1975 yılındaki Aşk-ı Memnu da Müjde Ar, Itır Esen ve Salih Güney'in karakterlere hayat vermiş. 2008 yapımında ise neredeyse herkesin ezbere saydığı kadro Beren Saat, Kıvanç Tatlıtuğ, Hazal Kaya, Nebahat Çehre, Selçuk Yöntem gibi oyuncular var. Yani belli dönemlerde eser yeniden uyarlanıyor.
Yeniden uyarlamanın ana nedeni bence Bihter. Her dönem Bihter gibi "zengin bir beyefendi ile izdivaç edip lüks içinde yaşamak" isteyen genç kızlar olabiliyor. Bu sayede sevmediklerinden intikam alabiliyor. Kitapta ve uyarlamalarda Bihter ne kadar annesinden intikam alsa da gerçek hayattaki insanların intikam listesi farklı olabiliyor. Ayrıca tüketim toplumu olduğumuz için Bihter'in kıyafetleri ve takılarına değinebiliriz. Bihter çizmesi, Bihter yüzüğünü hatırlayın ne demek istediğimi anlayacaksınız.
Dönemsel Bir Film
Son uyarlama Bihter filmi kitaba bağlı kalan dönemde geçiyor. O yüzden dönemsel bir film izliyoruz. Mekan, kıyafetler ve araçlar ustaca düşünülmüş. Hatta Behlül'ün bir ara keyfinin olmamasını şapka inkılabı sonrası yaşananlara bağladığını bile izliyoruz. Yalnız dönemsel yapımlar büyük handikaplar getirebiliyor.
Yazıya başlamadan önce farklı mecralardan film hakkında eleştirileri okudum. Beğenenler azınlıkta. Çoğunluk filmi beğenmemiş. Senaryonun yetersizliğinden yakınanlar da var oyunculardan yakınanlar da. Kimisi de diyalogları ve diyalogların getirmesi gerektiği duyguların tam geçmemesinden yakınmış. Hepsinin haklılık payı var. Bence ana sorun Aşk-ı Memnu dizisinin olayı arşa çıkarması. Dizi o kadar başarılıydı ki bundan sonra ne çekilirse çekilsin onun gölgesinde kalabilir. Çünkü hale bilmem kaçıncı tekrarı bile televizyondan ilgi ile izlenen bir diziden bahsediyoruz. Aynı durumu Güç Yüzükleri dizisinde Tolkienistler olarak yaşadık. Üçlemeye hayran tayfa diziyi beğenmedi.
Dördüncü Duvarı Yıkan Bihter
Bihter filminde 4. duvarı yıkma denilen bir durum söz konusu. Yanı Bihter seyirci ile konuşabiliyor. Bu konuşma bazen o kadar fazla oluyor ki Bihter filmde konuşmuyor. Bu da filmin akışını bozuyor. Farklı düşünülmüş teknik dozajında bırakılabilirdi. Beni tatmin eden kısımlardan birisi final oldu. Bilinen finalin aksine farklı bir sona gidilmiş.
Bihter oyuncu kadrosuna baktığımız zaman Bihter rolünde Farah Zeynep Abdullah'ı görüyoruz. Yeni neslin Bihter'i diğer Bihterler kadar başarılı. Aşık, agresif, kindar... Behlül karakterine Boran Kuzum can veriyor. O da tam bir Behlül. Yakışıklı, çapkın, vurdum duymaz... Filmde ayrıca Helin Kandemir, Hande Ataizi, Osman Sonat ve Ebru Özkan da yer alıyor.
Ya Aşk-ı Memnu Dizisi Çekilmeseydi?
Oyuncu konusunda dizi ile filmi karşılaştıranlara hak verebiliyorum. Osman Sonat'ı çok severim. Leyla ile Mecnun dizisinde Yavuz, Sıcak Kafa dizisinde Murat Siyavuş ayakta alkışladığım performansları. Aşk-ı Memnu dizisinde Selçuk Yöntem bize ne izlettiyse Bihter filmindeki Adnan karakteri bize geçmiyor. Aynı durum Nihal, Matmazel ve Firdevs için de geçerli. Hande Ataizi, Nebahat Çehre'nin performansını yakalayamıyor. Burada akla hemen belki senaryo daha güçlü olsa, diyaloglar daha başarılı olsa oyuncuların performansı da artabilirdi düşüncesi geliyor.
Özetle Bihter, Aşk-ı Memnu hayranlarını pek mutlu etmiş gibi görünmüyor. Benim merak ettiğim ise diziyi hiç izlemeyip filmi izleyenler. Acaba onlarda durum ne?
Filmin karavan puanı, 3.
