Mehtap Temur

#psikolojikdanışmangözüyle

Evden çıkmakta zorlanıyor, kalabalık ortamlarda bulunmak istemiyor ve asansör, uçak, otobüse binmekten korkuyorsanız agorafobi olabilirsiniz! Agorafobi, paniğe kapılmanıza, kendinizi kapana kısılmış, çaresiz ya da utanmış hissetmenize neden olabilecek yerlerden veya durumlardan korktuğunuz bir tür anksiyete bozukluğudur. Daha çok panik bozukluk yaşayan kişilerde yaygın olarak görülür. Toplu taşıma kullanmak, açık veya kapalı alanlarda olmak, sırada beklemek veya kalabalıkta olmak gibi bir durumdan korkarsınız. Kaygı, korku yoğunlaştığında, kaçmanın veya yardım almanın kolay bir yolu olmadığı hissinden kaynaklanır.  

Belirtileri

Agorafobili kişi özellikle kalabalık, halka açık yerde kendini güvende hissetmekte zorlanabilir. Halka açık yerlere gitmek için bir akraba veya arkadaş gibi bir refakatçiye ihtiyacı olduğunu hissedebilir. Kalabalık ortamlarda bulunmak istemez. Korku o kadar yoğun olur ki, evden hiç çıkamayacağını dahi hissedebilir. Tünele girmekte zorlanır. Sinema veya tiyatroya gitmekte, kapalı otoparklarda bulunmakta zorlanır. Asansör, uçak, otobüs gibi yerlerde bulunamaz. Bu tür yerlerde bulunduğunda panikleyip, nefes darlığı çekeceğini, bayılacağını, kalp krizi geçireceğini veya bayılacağını düşünüp, istediği zaman o ortamdan çıkamayacağını düşünür. Günün büyük bölümü bu kaygılar ile geçer. Bu durum, aile, iş veya okul yaşantısını etkiler. Bu kaygıyı kontrol altına alamaz. Obsesif kişilik özellikleri olanlarda daha sık görülür. 

Nedenleri

Agorafobinin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte biyolojik, psikolojik ve çevresel faktörlerin etkileşiminden kaynaklandığına inanılmaktadır. Örneğin; aşırı içe dönüklük, agorafobi teşhisi olasılığının artmasıyla ilişkilidir. Kaçınan, bağımlı ve ilgili kişilik özelliklerine sahip kişilerde agorafobi gelişme olasılığı daha yüksek olabilir. 

Tedavisi

Agorafobide tedavi seçenekleri bir kişinin yaşadığı spesifik semptomlara ve bunların ne kadar ciddi etkilendiğine bağlıdır. Tedavide; basit yaklaşımlar; egzersiz ,gevşeme teknikleri, gelişmiş uyku hijyeni, stres faktörlerini belirleme, ortadan kaldırma ve doğal destek gruplarıyla( Aile ve arkadaşlar) zaman geçirmeyi içerir. Tüm bunlar semptomları hafifletebilir. Ve kişinin yaşam kalitesini artırabilir. Çoğu hasta bilişsel davranışçı terapi de dahil olmak üzere bir psikolojik terapi unsurundan faydalanacaktır. Bu terapi yöntemi ile kişi zihninde bu kaygıyla birlikte neler olduğunu fark eder. Olası sonuçları hesaplar, aşamalı olarak da bu kaygının üzerine gitmeye çalışır. Bir diğer terapi ise EMDR terapisidir. Genellikle travma tedavisinin terapi yöntemi olarak bilinse de agorafobi gibi anksiyete bozukluklarında da oldukça işlevseldir. EMDR ile kişinin negatif düşünce içeriği ele alınır ve sistemik olarak kişi bu düşünceye karşı duyarsızlaştırılır.